همه چیز درباره استومی

امروزه با تغییر رژیم غذایی انسان‌ها و گاهی به دلیل استفاده بیش از حد مواد غذایی شیمیایی و ناسالم، بیماری‌های زیادی جان افراد را تهدید می‌کند. ابتلا به انواع سرطان، مخصوصاً در ناحیه دستگاه گوارش، مهم‌ترین عارضه شناخته شده در حال حاضر است که در صورت عدم پیشگیری، طیف وسیعی از انسان‌ها را درگیر خواهد کرد. البته لازم به ذکر است که علاوه بر موارد یاد شده، میزان نیروی جسمانی و ایمنی سیستم دفاعی بدن در برابر فاکتورهای خطرناک نیز در جلوگیری از ابتلا به بیماری دخیل هستند.

 آنچه می‌خوانید:

• همه چیز در مورد این بیماری
• کیسه استومی چیست؟
• انواع کیسه
• نکاتی برای انتخاب سایز کیسه
• عوارض عمل نادرست
• مدت ماندگاری کیسه
• ترس از عمل
• کیسه تخلیه
• دوران نقاهت عمل
• سخن پایانی

همه چیز در مورد این بیماری

یکی از بیماری‌های شایع در خصوص دستگاه گوارش، مربوط به اختلالات موجود در روده‌ها است. انسداد روده، التهاب بیش از حد، عفونت‌های شدید، عدم اختیار در دفع مدفوع و... از جمله بیماری‌های مهلکی هستند که روند درمانی پیچیده‌ای را به بیمار متحمل می‌کنند. این بیماری‌ها با پیشرفت خود، سبب تخریب بخش عمده‌ای از روده شده و روند فعالیت آن را با مشکل جدی رو به رو می‌سازند. معمولاً در چنین شرایطی، مصرف داروهای مختلف مؤثر نبوده و پزشک معالج تصمیم به انجام عمل جراحی می‌گیرد. در این روش معالجه، پزشک به منظور ترمیم تدریجی روده، قسمت‌های آسیب دیده را از بدن جدا کرده و مقداری از روده را برای اجابت مزاج بیمار، از دیواره شکم وی به بیرون هدایت می‌کند، که در اصطلاح پزشکی به این عمل " استومی" گفته می‌شود.

کیسه استومی چیست؟

 یک کیسه پلاستیکی است که ادرار یا مدفوع را جمع می‌کند. هنگامی که فردی کولوستومی (روزنه‌ای بین کولون و شکم) یا ایلئوستومی (روزنه‌ای بین ایلئوم و شکم) دارد، این کیسه مدفوع را جمع می‌کند. اگر فردی اوروستومی (روزنه‌ای بین مثانه و شکم) داشته باشد، کیسه ادرار را جمع می‌نماید.

این کیسه دارای یک سوراخ دونات شکل است. اطراف دهانه یک چسب است که به پوست اطراف استوما می‌چسبد. قسمت پایین کیسه می‌تواند دارای دهانه‌ای باشد که بسته می‌شود، مگر در مواقعی که کاربر نیاز به خالی کردن کیسه دارد.

کل سیستم اجازه می‌دهد تا ادرار یا مدفوع به طور طبیعی در کیسه جمع شود. کاربر نیازی به انجام کاری برای فشار دادن محتویات داخل کیسه ندارد. این محصول در برابر بو مقاوم است و هیچ نشتی نخواهد داشت.

انواع کیسه

 این کیسه که نام دیگر آن کیسه کلستومی است، وزنی بسیار سبک داشته و بنابر شرایط بیمار در اندازه‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی کیسه استومی در دو نوع یکبار مصرف و قابل تخلیه تولید می‌شود؛ بیمار می‌تواند پس از پر شدن کیسه، نسبت به تعویض یا تخلیه آن اقدام کند.  

نکاتی برای انتخاب سایز کیسه

دهانه کیسه نیز دارای ابعاد مختلفی است که برای افراد در سنین‌های مختلف و با جثه‌های گوناگون طراحی شده است. البته در روزهای ابتدایی عمل، روده دچار مقداری تورم است که پس از گذشت مدتی، کوچک‌تر خواهد شد. انتخاب دقیق سایز دهانه کیسه می‌بایست به طور مرتب توسط پزشک معالج مورد بررسی قرار بگیرد، چرا که در صورت استفاده نادرست از این وسیله، گاز و مایعات درون روده به بیرون تراوش کرده و سبب سوختگی یا جراحت سطحی خواهد شد. در حالت نرمال، چسب کیسه استومی به خوبی اطراف سوراخ شکم را پوشش داده و مانع ریختن محتویات روده بر روی بدن می‌شود.

عوارض عمل نادرست

در صورتی که این عمل، به درستی انجام نپذیرد، مشکلات عدیده‌ای برای بیمار به وجود خواهد آمد. در حالت استاندارد، اندازه استومی بیرون زده از شکم، می‌بایست حداقل 2 سانتی متر از سطح پوست بالاتر باشد. در چنین شرایطی کیسه تخلیه به خوبی بر روی سوراخ قرار گرفته و عارضه‌ای بیمار را تهدید نخواهد کرد. اما در صورتی که این بیرون زدگی کمتر و یا حتی هم سطح شکم باشد، نشت ترشحات روده به بیرون حتمی است و عوارضی نظیر از بین بردن خاصیت چسبندگی دهانه کیسه، سوزش و عدم قرار گیری کیسه را در پی خواهد داشت. 

مدت ماندگاری کیسه

کیسه استومی از لحاظ مدت ماندگاری به دو دسته موقت و دائمی تقسیم می‌شوند. در برخی از شرایط، پزشک معالج جهت بهبود بخشی از روده، عمل جراحی استوما را انجام داده و پس از یافتن سلامتی بیمار، روده را مجدداً به حالت پیشین خود باز می‌گرداند. اما در نوع دائم، امیدی به التیام قسمت‌های آسیب دیده وجود ندارد و به طور کلی دچار تخریب شده‌اند. متاسفانه در چنین مواردی، روده شخص مبتلا بریده شده و فرد باید تا آخر عمر از کیسه تخلیه استفاده نماید.

ترس از عمل

عده زیادی از افراد مبتلا به مشکلات حاد روده، از انجام این جراحی واهمه دارند. بخش اعظمی این ترس نیز مربوط به بعد از عمل است. دغدغه اصلی این افراد، تحمل نمودن کیسه اضافی متصل به بدن، نحوه تخلیه و سازوکار صحیح استفاده از آن، نمایان شدن کیسه از زیر لباس و... خواهد بود. این در حالی است که طراحی منحصر به فرد کیسه تخلیه، نه تنها مزاحمت جدی برای شخص به وجود نخواهد آورد، بلکه سایز و ابعاد کیسه متناسب با اندام فرد تجویز شده و تا زمانی که شخص بیمار اتصال کیسه را بازگو نکند، کسی متوجه آن نخواهد شد. 

روش تخلیه کیسه

نحوه استفاده از کیسه قابل تخلیه بسیار آسان است و فرد بیمار در همان روزهای ابتدایی، چگونگی نصب، جداسازی و بیرون ریختن مواد دفعی را فرا خواهد گرفت. میزان تعویض یا تخلیه کیسه نیز بنا بر نوع رژیم غذایی و مواد مصرفی تعیین می‌شود. لازم به ذکر است که بیماران در صورت بروز هر گونه کاهش یا عدم تخلیه مواد دفعی به کیسه، باید فوراً پزشک خود را در جریان قرار دهند. خوردن برخی از مواد غذایی موجب بروز یبوست در افراد می‌شود که این مشکل برای اشخاص دارای این بیماری به عنوان یک معضل اساسی است. پرهیز غذایی و نوشیدن مقدار آب کافی، در پیشگیری از یبوست و انسداد روده‌ها بسیار مؤثر خواهد بود.

دوران نقاهت عمل

پس از بهبود کامل جراحت و التهابات ناشی از عمل جراحی، انجام حرکات ورزشی زیر نظر پزشک معالج بدون مانع می‌باشد. بهتر است بگوییم که  عمل جراحی، هیچ گونه محدودیت خاصی در انجام فعالیت‌های روزانه فرد نخواهد داشت و فرد مبتلا می‌تواند مانند سایر افراد به زندگی عادی خود بازگردد. در واقع استفاده از کیسه تخلیه پس از مدتی به عادت تبدیل شده و در صورت رعایت نکات مهم در این زمینه، عوارض خاصی را ایجاد نخواهد کرد.

سخن پایانی

هنگامی که فردی دچار بیماری‌های روده، مانند سرطان می‌شود و یا در دفع مدفوع و ادرار خود به مشکل می‌خورد، پزشکان به وسیله سوراخ نمودن بخشی از شکم فرد، محلی برای خروج مواد دفعی مهیا کرده و تحت مراحل به خصوصی، قسمتی از روده را از شکاف مذکور بیرون آورده و توسط بخیه ثابت نگه می‌دارند. این عمل جراحی برای اشخاصی که در دفع ادرار یا مدفوع خود ناتوان هستند، بسیار کارآمد خواهد بود. مسلماً در چنین شرایطی، پس از انجام عمل جراحی، بیمار نیازمند محفظه‌ای مخصوص برای تخلیه مواد اضافی بدن خود است. به همین منظور نوعی کیسه پزشکی با نام کیسه استومی طراحی شده که توسط چسب بسیار قوی و ضد حساسیت به اطراف سوراخ چسبیده و مانند عایقی قوی، از نشت بوی نامطبوع به بیرون جلوگیری می‌کند.

قیمت کیسه استومی بستگی به جنس و برند سارنده آن دارد، برای خرید کیسه می‌توانید از طریق فروشگاه تجهیزات پزشکی طب تولید، بهترین کیسه استومی ها را تهیه نمایید.

 مشخصات و خرید وسایل مراقبت از استومی و کلستومی