همه آنچه باید درباره اسپیرومتری و لزوم انجام آن بدانید

اسپیرومتری (Spirometry) یک آزمایش ساده ریوی است که میزان هوایی که می‌توانید در دم و بازدم وارد ریه کنید را اندازه‌گیری می‌کند. تست اسپیرومتری در تشخیص و کنترل برخی از بیماری‌های ریوی استفاده می‌شود. این تست با استفاده از یک دستگاه کوچک به نام اسپیرومتر انجام می‌شود که  توسط کابل به یک قطعه دهانی برای دم سنجی، متصل می‌شود. آنچه در مورد اسپیرومتری در این مقاله می‌خوانید:

• تست اسپیرومتری چیست؟
• تست اسپیرومتری چرا انجام می‌شود؟
• تست اسپیرومتری چطور انجام می‌شود؟
• انواع دستگاه تست اسپیرومتر چیست؟
• نتایج تست اسپیرومتری
• سخن پایانی

تست اسپیرومتری چیست؟

اسپیرومتری (Spirometry) رایج‌ترین و آسان‌ترین نوع تست عملکرد ریوی یا تنفس است. این آزمایش میزان هوایی که می‌توانید با ریه‌های خود تنفس کرده و خارج کنید، و همچنین سرعت و سهولت دم و بازدم را اندازه‌گیری می‌کند.

اسپیرومتری چیست ، و انواع دستگاه اسپیرومتری کدامند؟

تست اسپیرومتری چرا انجام می‌شود؟

در صورتی که علائمی مانند خس‌خس سینه، تنگی نفس یا سرفه داشته باشید، پزشک ممکن است تست اسپیرومتری را برای شما تجویز کند. این تست می‌تواند به تشخیص مشکلاتی مانند آسم و COPD کمک کند و یا عملکرد ریه را قبل از عمل جراحی بررسی نماید. همچنین اگر تحت درمان برای بیماری مزمن ریوی مانند COPD، آسم یا فیبروز ریوی هستید، پزشک تست اسپیرومتری را برای شما انجام می‌دهد تا مشخص شود که وضعیت بیماری شما چگونه است؟ و یا اینکه آیا داروهای شما به خوبی عمل کرده‌اند یا خیر.

تست اسپیرومتری چطور انجام می‌شود؟

اسپیرومتری در مطب پزشک یا در آزمایشگاه ویژه تست عملکرد ریوی انجام می‌شود. در روز آزمایش، ممکن است از شما خواسته شود که از داروهای خاصی استفاده نکنید. قبل از آزمایش لباس‌های گشاد بپوشید و از خوردن وعده‌های غذایی پرحجم خودداری کنید.

تست اسپیرومتری درد ندارد و فقط با دم و بازدم انجام می‌شود. تست اسپیرومتری توسط تکنسین یا پزشک ریه انجام می‌شود. برای اطمینان از صحت نتایج تست اسپیرومتری، آزمایش‌ها چندین بار تکرار می‌شوند. هنگام انجام تست موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• لازم است داروهای روزانه خود را مصرف کنید مگر اینکه پزشک دستور متفاوتی به شما ارائه دهد.
• ضروری است از حداقل 6 ساعت پیش از زمان آزمایش، سیگار نکشید.
• اگر از یک اسپری تنفسی با اثر کوتاه‌مدت استفاده می‌کنید که فقط در مواقع اضطراری استفاده می‌شود، در صورت امکان شش تا هشت ساعت قبل از آزمایش از آن استفاده نکنید.
• به دستورالعمل‌های پزشک خود در مورد استفاده از داروها قبل از آزمایش توجه کنید.

در طول تست، شما باید صاف بنشینید. یک گیره روی بینی شما قرار می‌گیرد و یک دهانه پلاستیکی متصل به دستگاه اسپیرومتری به شما داده می‌شود. لب‌هایتان را محکم در اطراف قطعه دهانی قرار می‌دهید و از شما خواسته می‌شود تا حد امکان نفس عمیق و طولانی بکشید و سپس تا جایی که می‌توانید محکم و سریع بازدم خود را بیرون دهید. تلاش حداکثری برای تست اسپیرومتری بسیار مهم است و آزمایش حداقل سه بار تکرار خواهد شد تا بهترین نتیجه را به دست آورید.

در طول تست ممکن است پزشک دارویی جدید به شما بدهد و سپس مجدد تست را تکرار نماید. این دارو به باز شدن مجاری تنفسی کمک خواهد کرد. درصورت بروز همچین شرایطی، هدف دکتر بررسی تاثیر دارو بر روی کیفیت و بهبود تنفس شما خواهد بود. تست اسپیرومتری حدود 30 تا 45 دقیقه طول می‌کشد.

انواع دستگاه تست اسپیرومتر چیست؟

به طور کلی دو نوع اسپیرومتر وجود دارد:

• اسپیرومتر تشویقی جریان گرا که دارای سه محفظه با یک توپ در هر محفظه است.
• اسپیرومتر تشویقی حجم گرا که دارای دریچه یک طرفه با ظرفیت تا 5000 میلی لیتر است.

این محصولات را می‌توانید در فروشگاه اینترنتی طب تولید مشاهده کنید.

همه چیز درباره دستگاه اسپیرومتری

نتایج تست اسپیرومتری

اسپیرومتری به پزشک شما اطلاعاتی در مورد علت سرفه، تنگی نفس یا خس‌خس سینه می‌دهد و به تشخیص برخی مشکلات ریوی کمک می‌کند. پس از انجام آزمایش، می‌توانید به فعالیت‌های عادی روزانه خود بازگردید.

نتایج تست اسپیرومتری بر اساس سن، قد و جنسیت محاسبه می‌شوند. اگر نتیجه اسپیرومتری غیرطبیعی باشد، ممکن است مشکل ریوی داشته باشید. گاهی اوقات یک بیمار با ریه‌های طبیعی هم ممکن است تست تنفسی غیرطبیعی داشته باشد. پزشک شما نتایج تست اسپیرومتری را به شما توضیح خواهد داد. بسته به نتایج این تست و بیماری شما، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به بهبود عملکرد ریه شما تجویز کند. تست اسپیرومتری ممکن است در ویزیت‌های بعدی برای نظارت بر عملکرد ریه شما تکرار شود.

سخن پایانی

در طول آزمایش Spirometry، که باید سریع و پرقدرت نفس بکشید، ممکن است دچار احساس خستگی، سرفه، سرگیجه یا سبکی سر و یا گرفتگی یا درد در قفسه سینه شوید. در صورت بروز هرگونه ناراحتی باید به پزشک یا تکنسین فوراً اطلاع دهید.

اگر در یک ماه گذشته دچار حمله قلبی شده‌اید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر اخیراً جراحی چشم، قفسه سینه یا شکم داشته‌اید، اگر ریه‌های شما آسیب‌ دیده‌اند و یا سل داشته‌اید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر هر یک از این موارد را داشتید، ممکن است پزشک قبل از انجام آزمایش از شما بخواهد تا بهبودی کامل بیماری صبر کنید.

در هنگام استفاده از دستگاه اسپیرومتری، تکنسین یا پزشک اقدامات ویژه‌ای برای جلوگیری از انتشار میکروب بین بیمارانی که از تجهیزات عملکرد ریه استفاده می‌کنند، انجام می‌دهند. برای مثال قطعه‌ای که به‌صورت دهانی استفاده می‌شود و سایر تجهیزات یکبار مصرف بعد باید از استفاده توسط هر بیمار تعویض شوند. همچنین در دستگاه اسپیرومتری از فیلترهای مخصوص نیز برای جلوگیری از انتشار میکروب‌ها استفاده می‌شود.هر سؤالی که در مورد اسپیرومتری دارید حتماً قبل از شروع تست بپرسید.

انواع دستگاه‌های اسپیرومتری در فروشگاه اینترنتی تجهیزات طبی طب تولید موجود است و شما  می‌توانید برندهای مختلف این محصول را در بخش تجهیزات تخصصی پزشکی در طب تولید بررسی و مقایسه و سپس خریداری نمایید.