دستگاه ساکشن چیست و چه کاربردی دارد؟

• دستگاه ساکشن چیست؟

دستگاه ساکشن یا مکنده درعلوم پزشکی کاربردهای فراوان و بسیار حیاتی  دارد، که از دستگاه‌های اصلی وپایه در اتاق عمل، اتاق بهبودی ، بخش مراقبت های ویژه و مراکز درمانی به شمار می رود. البته این دستگاه بیشتر در بیمارستان کاربرد داشته اما در منزل نیز برای بیماران تنفسی نیز  مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه با عمل مکش می‌توانند مایعات یا سایر مواد اضافی را به وسیله یک لوله به بیرون از بدن هدایت کنند. این دستگاه اکثرا برای حذف مواد اضافی مانند خون، بزاق، مخاط و استفراغ از مجرای تنفسی بیمار در حین انجام عمل جراحی  استفاده می‌شوند. به همین دلیل این وسیله از آلوده ترین تجهیزات مورد استفاده در مراکز درمانی است پس باتوجه به میزان آلودگی زیاد ، این دستگاه باید به صورت مرتب ضد عفونی شود تا به  سایز بیماران آسیب نزند پس به همین دلیل در این دستگاه ها قابلیت  استریل شدن مدوام وجود دارد و بیماران را از هر گونه عفونت  محفوظ نگه می دارد. در هر اتاق عمل حداقل باید ۲ منبع ساکشن ، یکی برای بیهوشی ویکی  برای عمل جراحی وجود داشته باشد. ضمن این که  قیمت دستگاه ساکشن با توجه به قدرت مکش و  حجم باتل نگهدارنه ترشحات متفاوت می باشد. اکثر مدل های آن هم با باتری و هم با برق شهر کار میکنند که با این ویژگی منحصر به فرد در مواقعی که برق قطع باشد نیز می توان از این دستگاه استفاده کرد .

• اجزای تشکیل دهنده دستگاه ساکشن

 دارای اجزای مختلفی می باشد که  شامل موارد زیر می باشد:

موتور

مخزن جمع‌آوری مواد حاصل از مکش که یک یا دوعدد هستند

مانومتر: میزان فشار و مکش را نشان می دهد

فیلترهای تصفیه کننده یا فیلترهای باکتری

پمپ خلا : برای ایجاد خلاءیا فشار منفی

لوله‌های انتقال مایعات

سر ساکشن

• این دستگاه چه کاربردهایی دارد؟

دستگاه های ساکشن زمینه های کاربرد فراوانی در پزشکی  دارد که در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره می نماییم.

– خالی کردن حفره های آبسه

–  برداشتن تومورها

– مکش خون در هنگام عمل جراحی برای دید بهتر جراح

– مکیدن بافت های آسیب دیده یا نکروتیک مغزی

– تمیز کردن  راه تنفسی بیمار

– کمپرس کردن رگی که خونریزی کرده است

– تخلیه مایع مغزی-نخاعی از فضای زیر سخت شامه

– امور دندانپزشکی

– امور زیبایی

- بازکردن و پاک کردن راه تنفس بیمار از مخاط و هر نوع مایع و ماده اضافی ماننده خون و...

• انواع :

دستگاه ساکشن بر اساس ثابت بودن، میزان  قدرت مکش، سیستم داخلی و نوع کاربرد تقسیم بندی می شود. که در ادامه مطلب ما به بررسی هر کدام از این دسته ها پرداخته ایم:

• انواع ساکشن ها بر اساس ثابت بودن

ساکشن ثابت یا سانترال یا مرکزی:  این نوع دستگاه ها قابلیت جابه جایی را ندارند و دارای وزن زیادی می باشد همچنین این  دستگاه های ثابت در یک محل ثابت مانند سقف یا دیوار اتاق عمل نصب می شوند .

 ساکشن پرتابل (قابل حمل): دستگاهای پرتال قابلیت جابه جایی و حمل را  به راحتی دارند  هچنین دارای باتری قابل شارژ هستند که  به راحتی جا به جا می شود و در مقابل مدل ثابت سبک تر و کوچتر نیز می باشند. در برخی از دستگهای ساکشن پرتابل لوله ها، مخزن و کاتتر آن یک بار مصرف است. گاهی  این دستگاه های قابل حمل  به عنوان ساکشن یدکی مورد استفاده قرار میگیرد تاهنگام قطعی برق به جای ساکشن های ثابت مورد استفاده قرار گیرند.  ساکشن پرتابل مناسب استفاده در منزل ، آمبولانس کلینیک ها و برخی بیمارستا نها نیز می باشند. هنگام خرید باید توجه نمایید که در صورت چند بار مصرف بودن به راحتی ضد عفونی شود.

برخی از مدل های نوع پرتال (قابل حمل ) به شرح زیر می باشند:

ساکشن تک شیشه برقی
ساکشن تک شیشه شارژی
ساکشن دو شیشه بلند
ساکشن دوشیشه کوتاه
ساکشن دستی
ساکشن پایی(پدالی)

•  انواع ساکشن ها بر اساس قدرت مکش

دستگهای ساکشن بر اساس میزان خلایی که ایجاد می کنند به 3 دسته تقسیم میشود که این سه دسته به شرح زیر می باشد.

ساکشن با خلا بالا: این  نوع از ساکشن ها مناسب عمل های جراحی و محیط های درمانی می باشد.

ساکشن با خلا متوسط:  این نوع از ساکشن ها مخصوص عمل های جراحی سر پایی یا در مطب می باشد.

ساکشن با خلا پایین:  این نوع از ساکشن ها مناسب بیماران تنفسی در منزل می باشد.

• انواع  ساکشن ها بر اساس سیستم داخلی:

  ساکشن دوار روغنی:  ساکشن دوار روغنی  به دلیل تولید بخارهای روغنی مضر دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرد.

ساکشن دیافراگمی یا نوسانی: این ساکشن ها ظرفیت مکش کمی دارد و برای جراحی های حساس و سنگین به کار نمی روند.

ساکشن سیلندر و پیستونی: این ساکشن بهترین نوع ساکشن محسوب می شود که آن ساکشن خشک نیز گفته می شود. همچنین ساکشن سیلندر و پیستونی  دارای دو نوع دور بالا و دور پایین است.

• انواع ساکشن بر اساس نوع کاربرد:

ساکشن بیمارستانی:  این نوع ساکشن معمولا دارای دو مخزن میباشد که  حتما باید حجم بالایی داشته باشند .این نوع ساکشن ها در قسمت های مختلف  بیمارستان از جمله در اتاق عمل، اتاق بهبودی ،بخش مراقبت های ویژه و..  مورد استفاده قرار می گیرند، که خون و مخاط و مایعات اضافی را از محل تحت عمل جراحی خارج میکند که موجب راحت تر شدن کار جراح در حین عمل جراحی می شود.

ساکشن آمبولانسی : این ساکشن ها با توجه به این که در آمبولانس مورد استفاده قرار میگیرد سبک و کوچک می باشد همچنین قابلیت جابه جایی را نیز دارد که با استفاده از یک گیره در آمبولانس نصب شده و در صورت نیاز  جابجا نیز می شود.  در این نوع ساکشن هااز قطعات و مخزن یک بار مصرف استفاده می شودزیرا زمان کافی برای استریل کردن قطعات وجود ندارد و باید خیلی سریع ضد عفونی و استرلیل شوند. از دیگر ویژگی های ساکشن آمبولانس میتوان به شارژ باتری حدود 10 ساعتی و قرار گرفتن یک  ال ای دی بر روی آن که در مواقعی که محیط تاریک می باشد بسیار کاربرد دارد و حائز اهمیت می باشد اشاره کرد.

ساکشن اورژانس: همانطور که از اسم این دستگاه مشخص است  در بخش اورژانس و برای بیماران بد حال استفاده می شود. این دستگاه دارای دو مخرن می باشد زیرا در مواقع اضطراری زمان کافی برای تخلیه مخزن  مایعات آن وجود ندارد،  همچنین این دستگاه به راحتی استریل میشود که این یکی از ویژگی های اصلی و مورد نیاز برای دستگاهای موجود در اورژانس می باشد. ساکشن اورژانس علاوه بر اینکه با برق کار میکند با باتری نیز کار میکند که استفاده از باتری آن فقط در موارد اضطراری می باشد و در سایر موارد بیشتر از اتصال این دستگاه به برق استفاده می شود. ساکشن اورژانس نیز یک لامپ ال ای دی  دارد که آن را برای استفاده در محیط های تاریک  بسیار مناسب می باشد.

ساکشن دستی: ساکشن دستی  در مراکز درمانی، اورژانس و در منزل و مطب دندانپزشکی استفاده می شود و مانند ساکشن پرتابل کوچک ،سبک و قابل حمل می باشد. این دستگاه نیاز به برق ندارد و بدون برق عمل مکش را انجام می دهد که این ویژگی بسیار کاربردی برای مواقع ضروری به شمار می رود.

ساکشن نوزادان:  ساکشن نوزادان بسیار کوچک بوده وقابلیت جابه جایی را به آسانی دارد. همانطور که از اسمش مشخص است برای نوزادان و کودکان کاربرد دارد. و در مواقعی که نیاز به ساکشن  تنفسی نوزادان یا کودکان  در منزل وجود دارداز دستگاه ساکشن کودکان استفاده می شود.

ساکشن زیبایی:  این ساکشن زیبایی در کلینیک ها و مطب های زیبایی استفاده می شود و برای  برداشتن چربی موضعی از شکم، باسن، ران، بازو، گردن و چانه  مورد استفاده قرار میگیرید که امروزه در دنیای زیبایی  بسیار پر کاربرد و پر طرفدار می باشد.

• ویژگی های فنی مهم هنگام خرید ساکشن های پزشکی

 هنگام خرید یک دستگاه ساکشن پزشکی خوب باید به موارد متعددی دقت نمایید تا بهترین و کارامد ترین دستگاه را بخریم ، در ادامه به مهمترین ویژگی های فنی یک ساکشن پزشکی خوب اشاره کرده ایم:

دارا بودن تأییدیه ها ی مهم مثل (FDA) یا نشان‌ها مثل (CE) یا استانداردهای لازم
ظرفیت و توان خروجی بالا

پایین بودن هرینه  تعمیر و نگهداری دستگاه

بدون صدا بودن دستگاه

بدون لرزش بودن دستگاه

 بالا بودن قابلیت استریل بدنه

 حجم بالای مخازن ساکشن

 قیمت مناسب با کارایی وعملکرد دستگاه باشد.

جنس لوله دستگاه ضدجرقه  باشند.

گارانتی داشته باشد.

 خدمات پس از فروش داشته باشد.

جنس لوله ها به گونه ایی باشد که بعد از مدتی تا نشود که باعث از کار افتادگی و گرفتگی می شود. و عملا دستگاه غیر قابل استفاده می شود.

پس هنگام خرید دستگاه ساکشن به موارد بالا دقت نمایید تا بعدا به مشکل نخورید. 

مشاهده و خرید انواع دستگاه ساکشن