دستگاه ساکشن چیست و چه کاربردی دارد؟

• دستگاه ساکشن چیست؟

دستگاه ساکشن یا مکنده درعلوم پزشکی کاربردهای فراوان و بسیار حیاتی  دارد، که از دستگاه‌های اصلی وپایه در اتاق عمل، اتاق بهبودی ، بخش مراقبت های ویژه و مراکز درمانی به شمار می رود. البته این دستگاه بیشتر در بیمارستان کاربرد داشته اما در منزل نیز برای بیماران تنفسی نیز  مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه با عمل مکش می‌توانند مایعات یا سایر مواد اضافی را به وسیله یک لوله به بیرون از بدن هدایت کنند. این دستگاه اکثرا برای حذف مواد اضافی مانند خون، بزاق، مخاط و استفراغ از مجرای تنفسی بیمار در حین انجام عمل جراحی  استفاده می‌شوند. به همین دلیل این وسیله از آلوده ترین تجهیزات مورد استفاده در مراکز درمانی است پس باتوجه به میزان آلودگی زیاد ، این دستگاه باید به صورت مرتب ضد عفونی شود تا به  سایز بیماران آسیب نزند پس به همین دلیل در این دستگاه ها قابلیت  استریل شدن مدوام وجود دارد و بیماران را از هر گونه عفونت  محفوظ نگه می دارد. در هر اتاق عمل حداقل باید ۲ منبع ساکشن ، یکی برای بیهوشی ویکی  برای عمل جراحی وجود داشته باشد. ضمن این که  قیمت دستگاه ساکشن با توجه به قدرت مکش و  حجم باتل نگهدارنه ترشحات متفاوت می باشد. اکثر مدل های آن هم با باتری و هم با برق شهر کار میکنند که با این ویژگی منحصر به فرد در مواقعی که برق قطع باشد نیز می توان از این دستگاه استفاده کرد .

• اجزای تشکیل دهنده این دستگاه

 دارای اجزای مختلفی می باشد که  شامل موارد زیر می باشد:

موتور

مخزن جمع‌آوری مواد حاصل از مکش که یک یا دوعدد هستند

مانومتر: میزان فشار و مکش را نشان می دهد

فیلترهای تصفیه کننده یا فیلترهای باکتری

پمپ خلا : برای ایجاد خلاءیا فشار منفی

لوله‌های انتقال مایعات

سر ساکشن

• این دستگاه چه کاربردهایی دارد؟

این دستگاه ها  زمینه های کاربرد فراوانی در پزشکی  دارد که در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره می نماییم.

– خالی کردن حفره های آبسه

–  برداشتن تومورها

– مکش خون در هنگام عمل جراحی برای دید بهتر جراح

– مکیدن بافت های آسیب دیده یا نکروتیک مغزی

– تمیز کردن  راه تنفسی بیمار

– کمپرس کردن رگی که خونریزی کرده است

– تخلیه مایع مغزی-نخاعی از فضای زیر سخت شامه

– امور دندانپزشکی

– امور زیبایی

- بازکردن و پاک کردن راه تنفس بیمار از مخاط و هر نوع مایع و ماده اضافی ماننده خون و...

• انواع :

این دستگاه بر اساس ثابت بودن، میزان  قدرت مکش، سیستم داخلی و نوع کاربرد تقسیم بندی می شود. که در ادامه مطلب ما به بررسی هر کدام از این دسته ها پرداخته ایم:

• انواع این دستگاه بر اساس ثابت بودن

ثابت یا سانترال یا مرکزی:  این نوع دستگاه ها قابلیت جابه جایی را ندارند و دارای وزن زیادی می باشد همچنین این  دستگاه های ثابت در یک محل ثابت مانند سقف یا دیوار اتاق عمل نصب می شوند .

 پرتابل (قابل حمل): دستگاهای پرتال قابلیت جابه جایی و حمل را  به راحتی دارند  هچنین دارای باتری قابل شارژ هستند که  به راحتی جا به جا می شود و در مقابل مدل ثابت سبک تر و کوچتر نیز می باشند. در برخی از دستگاه ها پرتابل لوله ها، مخزن و کاتتر آن یک بار مصرف است. گاهی  این دستگاه های قابل حمل  به عنوان یدکی مورد استفاده قرار میگیرد تاهنگام قطعی برق به جای ساکشن های ثابت مورد استفاده قرار گیرند.  مدل پرتابل مناسب استفاده در منزل ، آمبولانس کلینیک ها و برخی بیمارستا نها نیز می باشند. هنگام خرید باید توجه نمایید که در صورت چند بار مصرف بودن به راحتی ضد عفونی شود.

برخی از مدل های نوع پرتال (قابل حمل ) به شرح زیر می باشند:

 تک شیشه برقی
 تک شیشه شارژی
دو شیشه بلند
 دوشیشه کوتاه
 دستی
 پایی(پدالی)

•  انواع این دستگاه بر اساس قدرت مکش

این دستگاه ها بر اساس میزان خلایی که ایجاد می کنند به 3 دسته تقسیم میشود که این سه دسته به شرح زیر می باشد.

 با خلا بالا:  مناسب عمل های جراحی و محیط های درمانی می باشد.

 با خلا متوسط:  مخصوص عمل های جراحی سر پایی یا در مطب می باشد.

 با خلا پایین:  مناسب بیماران تنفسی در منزل می باشد.

• انواع این دستگاه بر اساس سیستم داخلی:

  دوار روغنی:  مدل دوار روغنی  به دلیل تولید بخارهای روغنی مضر دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرد.

دیافراگمی یا نوسانی: این دستگاه ها ظرفیت مکش کمی دارد و برای جراحی های حساس و سنگین به کار نمی روند.

سیلندر و پیستونی: این مدل بهترین نوع محسوب می شود که آن ساکشن خشک نیز گفته می شود. همچنین مدل سیلندر و پیستونی  دارای دو نوع دور بالا و دور پایین است.

• انواع این دستگاه بر اساس نوع کاربرد:

بیمارستانی:  ا معمولا دارای دو مخزن میباشد که  حتما باید حجم بالایی داشته باشند .این نوع ساکشن ها در قسمت های مختلف  بیمارستان از جمله در اتاق عمل، اتاق بهبودی ،بخش مراقبت های ویژه و..  مورد استفاده قرار می گیرند، که خون و مخاط و مایعات اضافی را از محل تحت عمل جراحی خارج میکند که موجب راحت تر شدن کار جراح در حین عمل جراحی می شود.

آمبولانسی :  با توجه به این که در آمبولانس مورد استفاده قرار میگیرد سبک و کوچک می باشد همچنین قابلیت جابه جایی را نیز دارد که با استفاده از یک گیره در آمبولانس نصب شده و در صورت نیاز  جابجا نیز می شود.  در این نوع از قطعات و مخزن یک بار مصرف استفاده می شودزیرا زمان کافی برای استریل کردن قطعات وجود ندارد و باید خیلی سریع ضد عفونی و استرلیل شوند. از دیگر ویژگی های مدل آمبولانس میتوان به شارژ باتری حدود 10 ساعتی و قرار گرفتن یک  ال ای دی بر روی آن که در مواقعی که محیط تاریک می باشد بسیار کاربرد دارد و حائز اهمیت می باشد اشاره کرد.

اورژانس: همانطور که از اسم این دستگاه مشخص است  در بخش اورژانس و برای بیماران بد حال استفاده می شود. این دستگاه دارای دو مخرن می باشد زیرا در مواقع اضطراری زمان کافی برای تخلیه مخزن  مایعات آن وجود ندارد،  همچنین این دستگاه به راحتی استریل میشود که این یکی از ویژگی های اصلی و مورد نیاز برای دستگاهای موجود در اورژانس می باشد. ساک شن اورژانس علاوه بر اینکه با برق کار میکند با باتری نیز کار میکند که استفاده از باتری آن فقط در موارد اضطراری می باشد و در سایر موارد بیشتر از اتصال این دستگاه به برق استفاده می شود. مدل اورژانس نیز یک لامپ ال ای دی  دارد که آن را برای استفاده در محیط های تاریک  بسیار مناسب می باشد.

دستی: مدل دستی  در مراکز درمانی، اورژانس و در منزل و مطب دندانپزشکی استفاده می شود و مانند ساکشن پرتابل کوچک ،سبک و قابل حمل می باشد. این دستگاه نیاز به برق ندارد و بدون برق عمل مکش را انجام می دهد که این ویژگی بسیار کاربردی برای مواقع ضروری به شمار می رود.

نوزادان:  مدل نوزادان بسیار کوچک بوده وقابلیت جابه جایی را به آسانی دارد. همانطور که از اسمش مشخص است برای نوزادان و کودکان کاربرد دارد. 

زیبایی:  این نوع زیبایی در کلینیک ها و مطب های زیبایی استفاده می شود و برای  برداشتن چربی موضعی از شکم، باسن، ران، بازو، گردن و چانه  مورد استفاده قرار میگیرید که امروزه در دنیای زیبایی  بسیار پر کاربرد و پر طرفدار می باشد.

• ویژگی های فنی مهم هنگام تهیه ساکشن های پزشکی

 هنگام خرید یک دستگاه ساکشن پزشکی خوب باید به موارد متعددی دقت نمایید تا بهترین و کارامد ترین دستگاه را بخریم.

دارا بودن تأییدیه ها ی مهم مثل (FDA) یا نشان‌ها مثل (CE) یا استانداردهای لازم
ظرفیت و توان خروجی بالا

پایین بودن هرینه  تعمیر و نگهداری دستگاه

بدون صدا بودن دستگاه

بدون لرزش بودن دستگاه

 بالا بودن قابلیت استریل بدنه

 حجم بالای مخازن 

 قیمت مناسب با کارایی وعملکرد دستگاه باشد.

جنس لوله دستگاه ضدجرقه  باشند.

گارانتی داشته باشد.

 خدمات پس از فروش داشته باشد.

جنس لوله ها به گونه ایی باشد که بعد از مدتی تا نشود که باعث از کار افتادگی و گرفتگی می شود. و عملا دستگاه غیر قابل استفاده می شود.

پس هنگام تهیه دستگاه ساکشن به موارد بالا دقت نمایید تا بعدا به مشکل نخورید. 

مشاهده و خرید انواع دستگاه ساکشن