روش‌های درمان زخم بستر

• زخم بستر چیست؟
• عوامل خطر زخم بستر چیست؟
• علل بروز زخم بستر در سالمندان
• سریع‌ترین روش درمان زخم بستر چیست؟
• سایر روش‌های درمان زخم بستر
• پیشگیری و درمان زخم بستر در منزل
• مراقبت از زخم بستر
• سخن پایانی

زخم بستر چیست؟

اصطلاح زخم بستر در واقع از علت اصلی آن ناشی می‌شود؛ وقتی فردی برای مدت طولانی در بستر است، فشار بدن او به تشک می‌تواند منجر به زخم یا زخم‌های باز در نواحی خاصی از پوست شود.

ابتدا، برای درک و درمان موفقیت آمیز زخم بستر، مطمئن شوید که در مورد نگرانی‌های خود با یک پزشک متخصص صحبت کرده‌اید. برای پیشگیری و درمان زخم بستر در منزل، مهم است که پیشرفت آن را درک کنید. زخم بستر معمولاً در چهار مرحله پیشرفت می‌کند:

مرحله اول:

ناحیه مورد نظر در بدن قرمز شده و وقتی آن را لمس می‌کنید، گرم است.

مرحله دوم:

 ناحیه در معرض زخم حساس‌تر و دردناک‌تر است. پوست با رشد زخم بستر، ناحیه‌ای باز ایجاد می‌کند که حساس و یا دردناک است. برخی از زخم‌ها شبیه آفتاب سوختگی هستند، در حالی که برخی دیگر بیشتر شبیه تاول خواهند بود.

مرحله سوم:

زخم رشد می‌کند و دارای دهانه باز می‌شود. با گذشت زمان، عفونت به لایه‌های عمیق‌تر پوست سرایت می‌کند و باعث می‌شود زخم دارای یک دهانه بازتر شود.

مرحله چهارم:

عضله یا استخوان در معرض دید قرار خواهد گرفت. عفونت پیشرفت می‌کند و عضله یا استخوان را در معرض دید قرار می‌دهد. در این مرحله، بسیار مهم است که زخم برای جلوگیری از عفونت یا قانقاریا درمان شود. برخی از افراد در این مرحله درد را تجربه می‌کنند، برخی دیگر نه. به این دلیل که شدت زخم می‌تواند منجر به آسیب عصبی شود.

اگر عزیز شما روی ویلچر می‌نشیند یا در بستر بیماری بوده و در هر یک از این چهار مرحله دچار زخم بستر شده است، مهم است که فوراً درمان را شروع کنید.

عوامل خطر زخم بستر چیست؟

شایع‌ترین عوامل خطر عبارتند از:

• بی حرکتی. کسانی که در بستر هستند یا روی ویلچر می‌نشینند در معرض خطر بیشتری برای ایجاد زخم بستر هستند. حتماً حداقل هر دو ساعت یکبار عزیزان را جابجا کنید.
• سن. افزایش سن می‌تواند پوست را شکننده‌تر کند و بهبود آن را سخت‌تر نماید.
• عدم کنترل ادرار. رطوبت بیش از حد می‌تواند منجر به شکستگی پوست و افزایش خطر آسیب به پوست شود.
• شرایط پزشکی مانند دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی می‌تواند جریان خون را کاهش دهد و آن را مستعد آسیب بیشتر کند.

علل بروز زخم بستر در سالمندان

قبل از اینکه به سراغ بهترین روش درمان زخم بستر در منزل بروید، مهم است که درباره علل آن بدانید. زخم بستر نتیجه فشار طولانی مدت روی پوست است که از جریان خون سالم جلوگیری می‌کند. علل شایع زخم بستر عبارتند از:

• اصطکاک: حرکت و مالش ناشی از تغییر موقعیت بدن می‌تواند پوست را که با افزایش سن شکننده‌تر می‌شود، تجزیه کند. مالش روی ملحفه‌ها و لباس‌های زبر نیز می‌تواند از علل شایع زخم بستر باشد؛ بنابراین هنگام جابجایی افراد در رختخواب مراقب باشید.
• افزایش فشار ناشی از تحرک محدود: بافت و پوست برای رساندن اکسیژن و مواد مغذی به جریان خون نیاز دارند. اگر در نتیجه فشار بر قسمت خاصی از بدن، خون به درستی جریان نداشته باشد، بافت و پوست آسیب دیده و ممکن است خراب شود. این فشار اغلب در نواحی بدون عضله یا چربی زیاد اتفاق می‌افتد.
• برش: هنگامی که پوست شما در یک جهت و استخوان در جهتی دیگر حرکت می‌کند یا ثابت می‌ماند، برش اتفاق می افتد. این امر می‌تواند باعث کشیدگی و پارگی پوست شود.

سریع‌ترین روش درمان زخم بستر چیست؟

زخم بستر زخم‌هایی هستند که در طی چند روز یا چند ماه به دلیل فشار طولانی مدت روی پوست ایجاد می‌شوند. این عارضه بیشتر در بیماران بستری دیده می‌شود. هیچ روش درمان یکسانی وجود ندارد که بتواند به خلاص شدن از شر زخم بستر کمک کند. سریع‌ترین روش درمان زخم بستر موجود و جلوگیری از ایجاد زخم‌های جدید شامل ترکیبی از چند یا همه مراحل زیر است:

از بین بردن فشار روی ناحیه آسیب دیده:

تغییر مکرر موقعیت فرد می‌تواند به جلوگیری از فشار مداوم روی یک طرف بدن او کمک کند. بیمار باید به پیاده روی روزانه تشویق شود. اگر آنها در بستر هستند، می‌توان از ویلچر برای جابجایی آنها استفاده کرد. آن‌ها باید از استفاده از بالش زیرنشیمنی خودداری کنند. در عوض، استفاده از کوسن یا تشک مخصوص به کاهش فشار کمک می‌کند.

تمیز نگه داشتن زخم:

تمیز کردن روزانه زخم با آب نمک استریل و یا محلول پوویدون ید به جلوگیری از ایجاد زخم بستر کمک می‌کند.

انجام دبریدمان:

برداشتن بافت عفونی یا مرده به عنوان دبریدمان شناخته می‌شود. پزشک به آرامی زخم را با آب استریل شستشو می‌دهد و بافت آسیب دیده را می‌تراشد.

پانسمان منظم زخم:

پوشاندن زخم با گازهای دارویی یا سایر پانسمان‌های خاص به عنوان مانعی در برابر عفونت عمل می‌کند.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم:

تغذیه خوب شامل یک رژیم غذایی با پروتئین بالا و مقدار زیادی میوه و سبزیجات غنی از ویتامین C باعث بهبود و تسریع درمان زخم بستر در منزل می‌شود.

مصرف آنتی بیوتیک:

اگر پزشکان علائم عفونت (حساسیت، ترشح چرک) را در زخم مشاهده کنند، برای رفع عفونت، قرص‌های آنتی بیوتیک تجویز می‌کنند.

استفاده از درمان زخم فشار منفی (NPWT):

پزشکان از NPWT استفاده می‌کنند. این درمان از یک پمپ خلاء ملایم برای بیرون کشیدن مایع از زخم عفونی برای کمک به بهبود آن استفاده می‌نماید.

استفاده از فاکتورهای رشد مشتق از پلاکت:

این نوع ژل دارویی حاوی فاکتورهای رشد مشتق شده از پلاکت (مواد استخراج شده از خون) است که برای برخی از بیماران مبتلا به زخم دیابت مفید خواهد بود. همچنین ممکن است به بیماران مبتلا به زخم بستر کمک کند. دارو باید طبق دستور پزشک استفاده شود.

درمان همزمان یک مشکل زمینه‌ای:

دیابت، تغذیه نامناسب، کم خونی و بی اختیاری مدفوع یا ادرار می‌تواند در ایجاد زخم بستر تأثیر داشته باشد. از این رو، پزشک با این شرایط درمان سریع و شدید را توصیه می‌کند تا درمان زخم بستر را بهبود بخشد.

استفاده از روش‌های درمان زخم بستر در منزل:

استفاده موضعی از ژل گیاه آلوئه ورا نتایج امیدوارکننده‌ای در بهبود زخم‌ها از جمله زخم بستر نشان داده است. یک مطالعه همچنین نقش مثبت آن را در پیشگیری از زخم بستر نشان داده است. اگر این ژل روزانه بر روی نقاط تحت فشار یا مناطقی که آسیب پذیرتر هستند، اعمال شود، تأثیر زیادی بر بهبود زخم دارد.

استفاده از زالو درمانی (هیرودتراپی):

زالو درمانی شامل استفاده از کرم‌های کوچک معروف به زالو برای مکیدن خون از نواحی مشکل ساز مانند زخم‌های مزمن و غیر التیام یافته است. این درمان به نام آیورودا شناخته می‌شود و برای چندین دهه توسط پزشکان آیورودا به طور گسترده و موفقیت آمیز استفاده شده است. آن‌ها از زالو درمانی به طور عمده برای درمان اختلالات پوستی مختلف و همچنین زخم‌های مزمن یا درمان نشدنی (مانند زخم دیابت، زخم‌های واریسی و زخم بستر) در میان بسیاری از روش‌های دیگر بهره می‌برند.

انجام پیوند پوست:

پیوند پوست یک روش جراحی است که شامل برداشتن بافت سالم پوست و انتقال آن به ناحیه معیوب پوست است. در مورد زخم بستر، پیوند پوست را می‌توان به عنوان سریع‌ترین روش درمان زخم بستر یا به عنوان محافظت اضافی (فلپ ضخیم) در نواحی استخوانی بیماران پرخطر (مانند بیماران فلج) مورد استفاده قرار داد.

 نکته حائز اهمیت در درمان زخم بستر در منزل اینست که قبل از آزمایش هر کرم، پماد یا هر داروی جایگزین جدید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

بیشتر بخوانید : روش های نگهداری و پانسمان زخم بستر

سایر روش‌های درمان زخم بستر

فرد مبتلا به زخم بستر می‌تواند از روش‌های زیر بهره‌مند شود:

•          بسته شدن زخم با کمک خلاء
•          تحریک الکتریکی
•          اکسیژن درمانی هایپرباریک

پیشگیری و درمان زخم بستر در منزل

• بدن خود را هر یک تا دو ساعت در رختخواب و هر 15 دقیقه روی ویلچر جابجا کنید. هنگام حرکت دادن خود یا شخص دیگری مراقب باشید. کشیدن پوست می‌تواند باعث اصطکاک شود که می‌تواند زخم بستر را بدتر کند.
• تشک‌های مخصوص و وسایل کمکی می‌توانند به کاهش فشار روی بدن کمک کنند. فوم مخصوص طراحی شده، تشک‌های کم فشار هوا و روکش‌های پوست گوسفند می‌توانند تحریک پوست را کاهش دهند. با پزشک خود در مورد دستگاه‌ها و روش‌های کاهش فشار مشورت نمایید.
• اصطکاک ناشی از لیز خوردن روی تخت یا صندلی می‌تواند زخم بستر را بدتر کند. مطمئن شوید که خود را در موقعیتی قرار دهید تا سر نخورید.
• پوست را تمیز و خشک نگه دارید، به خصوص از باقی ماندن مایعات بدن در این ناحیه جلوگیری نمایید.
• به دنبال ایجاد تغییرات در سبک زندگی باشید. کاهش وزن، کنترل قند خون و ترک سیگار ممکن است به روند بهبودی کمک کند.
• با پزشک خود در مورد تمرینات کششی سبک که می‌توانند به بهبود گردش خون کمک کنند، مشورت کنید.

 معرفی و بررسی انواع تشک زخم بستر

مراقبت از زخم بستر

اگر فکر می‌کنید که شما یا یکی از عزیزانتان از زخم بستر رنج می‌برید، درمان آن ضروری است. برای راهنمایی بیشتر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. زخم بستر را با دقت مشاهده کنید و به دنبال علائم عفونت باشید، مانند:

•          سرخی
•          ترشح
•          بوی بد
•          لیز شدن پوست
•          تب

درمان زخم بستر در منزل بستگی به مرحله و عمق زخم دارد.

• می‌توانید زخم‌های مرحله اول را با آب و صابون ملایم تمیز کنید و با یک لوسیون ضد رطوبت بپوشانید.
• زخم بستر پیشرفته‌تر ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد. تیم مراقبت ممکن است زخم را با سالین تمیز کرده و آن را با باند مخصوص بپوشاند.
• اگر زخمی عفونی شود، ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک داشته باشد.

سخن پایانی

زخم بستر آسیب‌هایی به پوست و بافت زیرین بدن ناشی از فشار طولانی مدت روی پوست است. زخم بستر اغلب روی پوستی ایجاد می‌شود که نواحی استخوانی بدن مانند پاشنه پا، مچ پا، باسن و دنبالچه را می‌پوشاند. زخم بستر ممکن است در طی چند ساعت یا چند روز ایجاد شود. در بیشتر موارد درمان زخم بستر در منزل کافی و تأثیرگذار است، اما برخی از زخم‌ها هرگز به طور کامل بهبود نمی‌یابند. شما می‌توانید با دانستن سریع‌ترین روش درمان زخم بستر اقداماتی را برای کمک به پیشگیری و درمان آنها در منزل انجام دهید.