آیا بدون دارو می‌توان کلسترول خون‌ را پایین آورد؟

طب تولید-کلسترول یک ماده حیاتی برای عملکرد طبیعی بدن است اما وقتی میزانش در خون از سطح مجاز بالاتر می‌رود، باعث گرفتگی رگ‌ها می‌شود و خطر سکته قلبی و سکته مغزی را بیشتر می‌کند. اشکال مهم آن این است که هیچ علامتی ندارد و تا فرد آزمایش خون ندهد، نمی‌فهمد که کلسترول خونش بالا است یا نه. بعضی‌ها بدشانس هستند و این بیماری را از خانواد به ارث برده‌اند اما بعضی‌های دیگر به خاطر اضافه‌وزن، مصرف غذاهای پرچرب، عدم داشتن تحرک کافی یا مصرف زیاد الکل و سیگار، کلسترول خون‌شان بالا است. اما آیا بدون خوردن دارو و فقط با تغییر رژیم غذایی می‌توان سطح کلسترول خون را پایین آورد؟

کمتر کسی هست که عاشق همبرگر و لازنیا و کباب و دیگر غذاهای گوشتی نباشد، البته این‌روزها افراد تلاش می‌کنند به خاطر ملاحظات زیست‌محیطی کمتر گوشت قرمز بخورند اما حذف کامل آن از برنامه غذایی برای خیلی‌ها سخت و دردناک است. اگر زنگ خطر به صدا در بیاید و آزمایش‌ها نشان دهد فرد کلسترول خون بالا دارد، یعنی احتمال بروز مشکلات قلبی و عروقی در او بیشتر از دیگر افراد می‌شود. دکترها در این مواقع پیشنهاد می‌دهند بیمار بلافاصله مصرف دارو را شروع کند. اما برخی تحقیقات جدید ادعا می‌کنند، فرد بیمار می‌تواند بدون داروهای شیمیایی و تنها با رعایت رژیم ۱۰۰ گیاهی یا همان وگان، کلسترول خونش را پایین بیاورد. برخی افراد مبتلا به کلسترول بالا داوطلبانه برای یک ماه رژیم گیاه‌خواری مطلق را رعایت کردند و کلسترول خون‌شان به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرد. آنها با رعایت رژیم وگان نه تنها سلامت خود را بازگردانده‌اند بلکه به حفظ زمین، محیط زیست و منابع آن هم کمک کرده‌اند. دکتر شیرین قسام، متخصص خون‌شناسی و مدرس تغذیه گیاهی در دانشگاه وینچستر انگلستان، می‌گوید:«علت تاثیر چشمگیر رژیم گیاه‌خواری مطلق بر کاهش کلسترول خون این است که در این رژیم فرد هیچ کلسترولی دریافت نمی‌کند اما احتمالا دلیل اصلی چنین تاثیری به این دلیل است که در این برنامه غذایی، چربی اشباع‌شده‌ اندکی وجود دارد و کاهش چربی اشباع‌شده رابطه مستقیمی با افت کلسترول خون دارد. طبق مستندات علمی شکی نیست که اگر می‌خواهید کلسترول خون‌تان را بدون دارو کاهش دهید، بهترین روش استفاده از یک رژیم گیاهی یا یک رژیم غذایی سالم با برنامه گیاه‌خواری مطلق است. تحقیقات نشان داده افرادی که این رژیم را رعایت می‌کنند، می‌توانند در حدود ۳۰درصد از خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی کم کنند. همینطور بسیاری از افرادی که به رژیم غذایی گیاهی روی می‌آورند، متوجه می‌شوند که سطح انرژی بدن‌شان بالا رفته است، تمرکز بیشتر و بهتری دارند و حتی پوست شفاف‌تری پیدا می‌کنند. اگر از قبل مشکلاتی مثل فشار خون بالا یا قند خون داشته باشند، اگر با کمک دستگاه قند خون و انواع دستگاه‌ فشار خون مثل فشار سنج دیجیتال یا دستگاه فشار خون بازویی فاکتورهای مربوط به قند و فشار را اندازه بگیرند متوجه خواهند شد در این رژیم آن مشکلات هم در عرض چند هفته شروع به کاهش می‌کنند.   البته تاکید بسیار روی رژیم سالم گیاه‌خواری مطلق وجود دارد و رعایت سلامت در این برنامه و صحیح اجرا شدن آن بسیار مهم است. در این برنامه نباید به سراغ هله و هوله، خوراکی‌هایی با شکر زیاد یا تنقلات ناسالمی مثل چیپس رفت که چربی اشباع‌شده بسیار و نمک دارند.» پس حواس‌تان باشد که رژیم وگان باید سالم و کم‌چرب باشد که کلسترول خون‌تان پایین بیاید.

رژیم وگان یا وگانیسم چیست؟

وگانیسم یا گیاه‌خواری مطلق یک روش تغذیه و زندگی است که هدف آن حذف هر نوع فرآورده جانوری چه در غذا و چه در مواد مصرفی است؛ به عبارت بهتر، وگان‌ها تنها محصولاتی را می‌خورند که در زمین برویند و سبز شوند و از خوردن تولیدات صنعتی نظیر لبنیات، تخم‌مرغ و حتی عسل یا هر ماده غذایی که در زمین سبز نمی‌شود، خودداری می‌کنند. در این برنامه غذایی می‌توان از میوه و سبزیجات، حبوبات، نان‌، برنج، آجیل و غیره نیز تغذیه کرد. این رژیم همینطور به بالا رفتن سطح انرژی و تمرکز و احساس سبکی کمک می‌کند. یک رژیم سالم گیاه‌خواری مطلق باید شامل چهار دسته مواد به‌طور برابر باشد؛ میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و نه غلات تصفیه‌شده و در نهایت پروتئین‌های گیاهی مثل حبوبات و دان‌ها و مغزهای گیاهی. اگر برای‌تان رعایت کامل این رژیم سخت است، می‌توانید آن را در هشتاد درصد برنامه غذایی‌تان رعایت کنید که حتی به این ترتیب هم می‌تواند مثبت باشد و به سلامت بدن‌تان کمک کند.

ایرادهای رژیم غذایی گیاه‌خواری مطلق

سکه رژیم گیاه‌خواری مطلق البته روی دیگری هم دارد و آن‌هم ایراداتی است که متخصصان به رژیم غذایی وگان می‌گیرند. آنها می‌گویند این سبک تغذیه باعث کمبود ویتامین B12 می‌شود. ویتامینی که برای بهداشت عروق و اعصاب لازم است و بیشتر در گوشت، ماهی و لبنیات یافت می‌شود. رژیم وگان موجب کمبود آهن نیز می‌شود. گروهی از متخصصان می‌گویند، جذب آهن از مواد گیاهی دشوار است و افرادی که رژیم گیاهی مطلق دارند، باید برای جبران این کمبود از قرص‌های مکمل غذایی استفاده کنند.