با تب دنگی بیشتر آشنا شوید

تب دنگی (Dengue fever) یکی از بیماری‌های ویروسی مهم و روبه‌افزایش در جهان است که توسط پشه‌های آلوده به ویروس دنگی انتقال می‌یابد. این بیماری بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان شایع است.  باتوجه‌به افزایش سفرهای بین‌المللی و تغییرات اقلیمی، آگاهی از علل، علائم، روش‌های تشخیص، درمان، نحوه کنترل و پیشگیری از این بیماری اهمیت ویژه‌ای یافته است. در این مقاله به بررسی این بیماری و راهکارهای مقابله با آن خواهیم پرداخت، پس همراهمان بمانید.

آشنایی با تب دنگی

تب دنگی یکی از بیماری‌های ویروسی است که توسط پشه‌های آئدس (Aedes) انتقال می‌یابد. این بیماری بیشتر در مناطق گرمسیر جهان، به‌ویژه در آمریکای لاتین، آسیای جنوب شرقی و آفریقا شایع است و به‌تازگی برخی از مردم ایران را نیز مبتلا به خود کرده است. شدت آن نیز از یک بیماری خفیف و خود محدود شونده تا یک بیماری شدید و کشنده متغیر است.

علائم بیماری تب دنگی

علائم این بیماری معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از نیش پشه ظاهر می‌شوند و از خفیف تا شدید متغیر هستند. از جمله آن‌ها باید به تب ناگهانی و شدید اشاره کنیم که معمولاً به ۴۰ درجه سانتیگراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) می‌رسد. برخی افراد نیز ممکن است سردرد شدید به‌ویژه در ناحیه پشت چشم را تجربه کنند. یکی دیگر از علائم رایج این بیماری درد شدید عضلات و مفاصل است که به همین دلیل گاهی به‌عنوان «تب استخوان‌شکن» شناخته می‌شود.

مبتلایان به این بیماری علائم دیگری مانند تهوع و استفراغ، خستگی و ضعف شدید را نیز گزارش داده‌اند. برخی نیز مبتلا به راش پوستی شده‌اند که ممکن است چند روز بعد از شروع تب ظاهر شود و اغلب به‌صورت نقاط قرمز روی پوست دیده می‌شود. از دیگر علائم این بیماری درد شکم و گاهی همراه با استفراغ است.

علائم شدید Dengue fever

در بعضی موارد، بیماری به شکل شدیدتری به نام «تب هموراژیک دنگی» یا «سندرم شوک دنگی» تبدیل می‌شود که گاهی خطرناک و حتی کشنده است. علائم این حالت‌ها شامل موارد زیر است:

• نشت پلاسمای خون که منجر به کاهش فشارخون و شوک می‌شود.
• کاهش شدید تعداد پلاکت‌ها که باعث خونریزی داخلی و خارجی می‌شود.
• خونریزی لثه‌ها و بینی؛
• خونریزی در مدفوع یا ادرار؛
• پوست کبود یا دچار لکه‌های قرمز کوچک ناشی از خونریزی‌های زیرپوستی؛
• مشکلات تنفسی به دلیل تجمع مایعات در ریه‌ها؛
• افت شدید فشارخون که منجر به شوک و نارسایی اعضای بدن می‌شود.

درمان تب دنگی

درمان این بیماری بیشتر حمایتی است و به کاهش علائم و جلوگیری از عوارض کمک می‌کند. تاکنون هیچ داروی ضدویروس مشخصی برای این بیماری تأیید نشده است. برای درمان تب دنگی باید ابتدا به‌اندازه کافی استراحت داشته باشید. استراحت‌کردن برای کمک به بدن در مبارزه با ویروس و بازیابی انرژی ضروری است. سپس باید مصرف مایعات فراوان را جدی بگیرید. برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، نوشیدن مقدار زیاد آب، آبمیوه‌های طبیعی و محلول‌های اوآراس (ORS) توصیه می‌شود.

اگر تب و درد دارید، استفاده از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن برای کاهش تب و درد مؤثر هستند. از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین باید اجتناب کنید، زیرا خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. همچنین توصیه می‌کنیم میزان تب بیمار را با تب سنج دیجیتال بررسی کنید. با داشتن این وسیله تب بیمار را مرتب بررسی کرده و در صورت بالابودن درجه حرارت بدن، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.

در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان و نظارت دقیق پزشکی ضروری و انجام بعضی از اقدامات باشد. مثلاً تزریق مایعات وریدی برای جبران کم‌آبی شدید و حفظ فشارخون و نظارت بر تعداد پلاکت‌ها، چون کاهش شدید تعداد پلاکت‌ها ممکن است باعث نیاز به انتقال پلاکت‌های خونی شود. 

همچنین در صورت بروز شوک، درمان‌های فوری وریدی برای حفظ گردش خون و جلوگیری از نارسایی اعضای بدن موردنیاز است. پزشک یا کادر درمان نیز باید بر علائم حیاتی بیمار نیز نظارت دقیق داشته باشند مانند فشارخون، نبض و میزان اکسیژن خون.

برای کاهش خطر خونریزی، بیماران باید از فعالیت‌های فیزیکی سنگین خودداری کنند و مراقب باشند که هیچ ضربه یا جراحتی به آن‌ها وارد نشود. توصیه می‎کنیم اگر مبتلا به تب دنگی شده‌اید، از مسواک نرم استفاده کنید و از مسواک‌زدن شدید برای پیشگیری از خونریزی لثه‌ها خودداری کنید.

آگاهی از علائم هشداردهنده و تشخیص زودهنگام در صورت بروز علائم شدید، به کاهش خطرات و بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند. بیماران و خانواده‌های آن‌ها باید از علائمی مانند تب، درد شدید شکم، استفراغ مداوم، خونریزی از لثه‌ها و بینی، خستگی شدید و مشکلات تنفسی آگاه باشند.

سخن پایانی

تب دنگی از خفیف تا شدید متفاوت بوده و در بعضی موارد تهدیدکننده زندگی است. تشخیص زودهنگام این بیماری و مراقبت مناسب از بیمار می‌تواند به کاهش خطرات و بهبود سریع‌تر او کمک کند. همچنین با استفاده از تب سنج دیجیتال می‌توانید دمای بدن بیمار را تحت نظر داشته باشید. اما در صورت مشاهده علائم هشداردهنده باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. شما برای خرید تب سنج دیجیتال می‌توانید از فروشگاه اینترنتی تجهیزات پزشکی طلب تولید اقدام کنید و انواع این محصول را با قیمت مناسب سفارش دهید و در کمترین زمان ممکن تحویل بگیرید.